‘Luisteren is een tijd van lange pauzes.’ (Reggio Children, 2001)
In Reggio zien ze luisteren als een sensitiviteit gericht op de patronen die ons met anderen verbindt.
Geschreven door: Djemi Voskamp, domeinmedewerker en PYP coördinator KC de Binck
Mijn eerste week op de Binck, met mijn nieuwe collega’s, kan ik mij nog goed herinneren. Spannend, anders, nieuw, gezellig, maar ook vooral erg interessant. Als team zijn we begonnen met onze misse en visie op het leren, het kind en het onderwijs. Dit uitte zich in veel vragen, gesprekken en nog meer vragen. Niet alleen onze eigen missie en visie op onderwijs als professionals was van belang, maar ook die van het IB, International Baccalaureate Organization. Deze missie luidt als volgt:
The International Baccalaureate® aims to develop inquiring, knowledgeable and caring young people who help to create a better and more peaceful world through intercultural understanding and respect.
To this end the organization works with schools, governments and international organizations to develop challenging programmes of international education and rigorous assessment.
These programmes encourage students across the world to become active, compassionate and lifelong learners who understand that other people, with their differences, can also be right (IBO, 2023).
Alle medewerkers onderstreepten wat van hen het meeste aansprak, waar zij het mee eens waren, waar zij vragen over hadden of iets aan toe wilde voegen. Ikzelf werd vooral getriggerd door het gedeelte van rigorous assessment. Tot op dat moment zag ik assessment vooral als toetsing, iets wel of niet halen, een voldoende of onvoldoende. Nu stond mijn kennis over het IB-onderwijs op dat moment nog in de kinderschoenen. Dit stond voor mij haaks op de rest van de beschreven missie. Hier wordt gekeken naar de ontwikkeling van het kind als een onderzoeker, denker, iemand die zorgzaam is en voor een betere wereld zou willen zorgen en dat ieder mens zijn leven lang wil blijven leren. Toentertijd heb ik mij voorgenomen om mij te verdiepen in assessment.
Nu, na een aantal maanden ervaring, (zelf)studie en gesprekken met collega’s, heb ik meer kennis over hoe het IB en de Binck kijken naar assessment. Het doel van assessment volgens de IB is om leren en lesgeven te informeren. Het gaat om het verzamelen en analyseren van informatie over het leren van leerlingen om de onderwijspraktijk te informeren. Het identificeert wat leerlingen weten, begrijpen en kunnen in verschillende stadia van het leerproces (IBO, 2018).
Dit heeft mij laten inzien dat assessment een doorgaand proces is, van het kind, maar ook van mij als professional, door goed te luisteren naar het kind, de vragen die deze (impliciet) stelt en wat het kind mij vertelt, kan ik mijn onderwijs verder plannen en ontwikkelen.
Op de Binck uit dit zich onder andere in het wekelijks plannen met ieder domein. Hier kom je samen met de collega’s die in dit domein werkzaam zijn. Met elkaar wordt besproken wat de medewerkers gezien en gehoord hebben. Hierin is de documentatie, naast onder andere de leerdoelen, leidend voor het vormgeven van het onderwijs voor de week erna. Er wordt gekeken naar verschillende foto’s, video’s en opmerkingen en vragen die de kinderen die week hebben gemaakt of gesteld.
Daarnaast wordt er iedere maand met ieder kind naar het portfolio gekeken. Er wordt gekeken waar de kinderen trots op zijn, waar, hoe en wat ze hebben geleerd en wat ze een volgende keer wellicht anders zouden aanpakken. Het portfolio legt het proces vast van de ontwikkeling van de kinderen. Soms zijn dit momenten die het kind zelf in zijn/haar portfolio wil plaatsen, soms zijn dit ook momenten waarvan de medewerker vindt dat deze relevant zijn. Bij iedere post in het portfolio wordt het transdisciplinaire thema, het passende leerprofiel, de concepten en de leerdoelen getagd.
Ten slotte wordt maandelijks ieder kind besproken met alle betrokken medewerkers. We stellen hierbij de volgende vragen: Wat maakt dit kind uniek? Welke ontwikkeling heeft het kind doorgemaakt in de afgelopen maand? Moeten er nog momenten gedocumenteerd worden? Dit zijn een aantal voorbeelden van hoe assessment in ontwikkeling is op de Binck, voor nu.
Het huidige schooljaar is het gehele team bezig rondom assessment. We bouwen aan onze assessmentcultuur door onze studiedagen hierop in te richten. Daarnaast hebben we ook meerdere teammeetings waarin onderdelen van assessment onderzocht zullen worden.
Hoe volg jij jouw ontwikkeling?
Lees ook onze andere blogs
Zelf het onderzoek plannen
Tijdens het plannen van een nieuwe onderzoeksunit en de activiteiten die we per week gaan doen, wordt de stem van de leerlingen ook meegenomen. Door de domeinmedewerkers wordt tijdens het plannen rekening gehouden met de interesses en de vragen van de kinderen. Echter vindt dat planproces wel na schooltijd zonder de kinderen plaats. In domein 4/5 besloten we dit, voor de laatste onderzoeksunit, anders te doen en het hele proces samen met de kinderen te doorlopen.
Begrijpen met je handen
In domein 1 en 2 op Kindcentrum de Binck nemen materialen een belangrijke plek in. Werken met materialen roept veel vragen op die de domeinmederwerkers met elkaar onderzoeken: Wat is geschikt materiaal? Hoe zet je dit in? Hoe begeleid je kinderen hierbij? Hoe gebruik je de materialen duurzaam en houd je de kosten beheersbaar? Hoe richt je een atelier in? Tijdens de 2 daagse workshop “Begrijpen met je handen” van Atelier in een koffer, zijn wij weer een beetje verder gekomen in dit nooit stoppende onderzoeksproces.
Burgerschap
Onderwijs voor (wereld)burgerschap, is onderwijs bestendig voor de toekomst. Het kindcentrum zet een curriculum neer dat ruimdenkend is, intercultureel begrip heeft, en comfort met pluraliteit en complexiteit in onze geglobaliseerde wereld ontwikkelt. Zodat onze leerlingen bewust kiezen om een goede (wereld)burger te worden.
Zorgzaam zijn
Op dit moment onderzoeken de kinderen van domein 2 het zorgzaam zijn. Ze vragen zich af: Hoe zorgen we voor de dieren buiten? Hoe zorgen we voor de dieren binnen? Hoe zijn we zorgzaam voor elkaar? Hoe zorgen we voor onze omgeving?
Taalgebruik
Voor de kinderen zijn de woorden die worden gebruikt, de vragen die worden gesteld en de antwoorden die worden gegeven belangrijke signalen over hoe er naar ze gekeken en geluisterd wordt.
Vieringen
Er zijn zo veel vieringen en tradities in de wereld – meer dan 1 persoon in een heel leven kan ervaren. In het kindcentrum vieren we jaarlijks een aantal momenten met elkaar. Het begin van het schooljaar, sinterklaas, lichtjesfeest, lentefeest, het einde van het schooljaar. Daarnaast vindt het kindcentrum het ook belangrijk dat kinderen leren over feesten die leven in de groep of samenleving.
Een dag in domein 1 (0-4 jaar)
We hebben de ruimte om twee groepen van twaalf kinderen (KDV) te ontvangen. De kinderen in dit domein zijn gebaat bij een goed doordacht dagritme met duidelijke regels, routines en verwachtingen vanuit de medewerkers. Zo creëren we een voorspelbare en veilige omgeving. Lees hier hoe we dit vormgeven.
Een dag op De Binck (4-12 jaar)
Domein 2 tot en met 5 zitten samen in één grote ruimte, het domein. Dit vraagt om duidelijke structuur, regels en routines van domeinmedewerkers om onze kinderen vrijheid te kunnen geven. De structuur bieden we onder andere door middel van een dagritme.
Het leerprofiel en het boek
Met deze 10 karakterkenmerken word je een echte wereldburger, neem je actief deel aan de samenleving en heb je respect voor jezelf, anderen en de wereld om je heen. Daarnaast zijn dit kenmerken die de rest van je leven van belang zullen zijn en die stimuleren tot een leven lang leren. Deze karakterkenmerken zijn ook terug te vinden in verhalen.
Taalvriendelijkheid
Een leergemeenschap wordt gevormd door de identiteit van iedereen die er onderdeel van uitmaakt. De verschillende talen vanuit huis en de omgeving maken hier een belangrijk onderdeel van. Op De Binck erkennen en vieren we deze talen als een verrijking van onze omgeving. Dit doen we onder andere door deze zichtbaar te maken. In dit blog lees je over een van de manieren waarop we dit doen.